ویژگی ها و مشخصات روغن ترمز

ویژگی ها و مشخصات روغن ترمز

روغن ترمزها

روغن ترمز نوعی از روغن هیدروکسی می باشد که در سیستم هیدرولیک ترمزها و کلاچ انواع خودروها به کار می رود. روغن ترمز نقش بسیار مهمی در ایمنی اتومبیل دارند و عامل انتقال قدرت از پدال ترمز به سیستم ترمز در شرایط ایمن می باشد.

در فرآیند ترمز گیری انرژی جنبشی به انرژی حرارتی تبدیل می شود به صورتی که درجه حرارت در دیسک های ترمز بین 400 تا 600 درجه می رسد. مقداری از این حرارت به روغن ترمز منتقل می شود و این انتقال حرارت به چندین عامل بستگی دارد به عنوان مثال فرمانپذیری خودرو – مکانیزیم و ساختار ترمزها – وضعیت لنت ها و اثر حرارت بر روی لنت

این دمای بسیار بالا می تواند سبب ایجاد حباب در سیستم روغن ترمز شود و نتیجه آن عمل نکردن سیستم ترمز و نقص در سیستم ایمنی خودرو می شود. بنابراین یکی از ویژگی های اصلی روغن ترمز که کیفیت روغن ترمز را مشخص می کند موارد زیر می باشد:

  1. نقطه جوش خشک ERBP
  2. نقطه جوش مرطوب WET ERBP
  3. ویسکوزیته
  4. میزان سطح اسیدی بودن  PH

ویژگی ها و مشخصات:

برای درک کامل از خواص مهم روغن ترمز می بایست به موارد زیر توجه داشته باشیم:

در روغن ترمز دو نقطه جوش وجود دارد: نقطه جوش خشکERBP   و نقطه جوش مرطوب WET ERBP

نقطه جوش خشک EBRP :

مواد تشکیل دهنده روغن ترمز هیدروکسی  گیلیکل گیلیکل اتر و بورات می باشند که این به معنی جذاب بودن رطوبت می باشد. در همه روغن ترمزها از تست نقطه جوش خشک استفاده می شود.ERBP این عدد مقدار دمایی را که روغن ترمز شروع به جوش می کند را نشان می دهد.

نقطه جوش مرطوب WET EBRP:

با توجه به مواد تشکیل دهنده روغن ترمز و جاذب بودن رطوبت یکی از موارد تست روغن ترمز نقطه جوش مرطوب می باشد و روش تست آن مانند آزمایش خشک EBRP می باشد با این تفاوت که بعد از باز کزدن درب روغن ترمز زمانی را برای جذب رطوبت از محیط اختصاص می دهند.

نکته: فقط روغن ترمز DOT5 غیر هیدروکسی می باشد و رطوبت را جذب نمی کند زیرا پایه اصلی مواد تشکیل دخنده آن سیلیکون می باشد.

ویسکوزیته:

یکی از نکات مهم در روغن ترمز ویسکوزیته یا چگالی در دمای پایین می باشدو این بدین معنی می باشد که در دمای 40-  درجه سانتیگراد در زمان فعال شدن سیستم ترمز نباید ویسکوزیته روغن ترمز بیش از حد بالا می باشد و باید بلافاصله و در نهایت ایمنی واکنش نشان می دهد به عنوان مثال روغن موتور دارای ویسکوزیته بالایی می باشد و به همین علت در دماهای پایین سرعت جریان یافتن آن کم می باشد.

سطح اسیدیPH:

سطح اسیدی روغن ترمز باید بین 7 تا 11 باشد تا از خوردگی در سطح فلز و اورینگ های لاستیکی جلوگیری شود.

مشخصات روغن ترمزDOT3 وDOT 4و DOT5.1 مطابق استاندارد FMVSS116 در جدول زیر آمده است:

FMVSS116: استاندارد ایمنی خودرو فدرال ایالات متحده امریکا

استانداردهای بین المللی :

در وزارت حمل و نقل ایالات متحده , ایمنی ترافیک بزرگراه ها ملی اداره استاندارد ایمنی خودرو فدرال FMVSS در شماره 116 شرایط مورد نیاز روغن ترمز را منصوب کرده . بعد از آن دیگر سازمان های استاندارد بین المللی (ISO و SAE) نیازهای خود را با آن هماهنگ نمودند.

این استانداردها مقدار تمام پارامترهای روغن ترمز استاندارد و ایمن را با فلزات و پلاستیک هایی که روغن ترمز با آن در تماس هستند را مشخص می کند.

روغن ترمزها با پایه گلیکول و گلیکول اتر و بورات بیش از 95% از بازار جهانی را شامل می گردد و روغن ترمزهای پایه سلیکون کمتر از 5% بازار جهانی را گرفته است.

با توجه به فشار روی روغن ترمز و ماد تشکلیل دهنده آن توصیه می گردد روغن ترمز در یک دوره معقول به صورت کلی تعویض گردد(حدود 3 سال)

روغن ترمزهایی با سیستم هیدروکسی (گلیکول – گلیکول اتر – بورات) به چهار دسته تقسیم می شوند:

DOT3  - DOT4  - DOT 4 CLASS6DOT5.1

روغن ترمزهای بالا با روغن ترمزهای سیلیکون پایه DOT5 سازگار نمی باشند. بنابراین در صورت مخلوط شدن این دو با هم باعث واکنش نتیجه آن یک ژل      می باشد که باعث عدم عملکرد سیستم ترمز می گردد.

 

برای جلوگیری از ورود رطوبت به روغن ترمز داخل مدار موارد زیر باید رعایت گردد:

  1. از بسته بندی های قدیمی و باز که احتمالا از روغن ترمز های بسته های دیگر جمع آوری شده استفاده نکنید
  2. نفوذ رطوبت به داخل سیستم ترمز معمولا از طریق خطوط انتقال ترمز و اورینگ ها اتفاق می افتد.
  3. در صورت تعویض روغن ترمز درسیستم بهتر است درب اصلی مخزن ترمز تعویض شود تا از ورود رطوبت به سیلندر اصلی جل.گیری شود.
  4. وجود هوا در سیستم ترمز به صورت مرتب نشان دهنده وجود رطوبت در روغن ترمز می باشد (علت به وجود امدن هوا بخار شده آب در دمای 100 درجه سانتیگراد می باشد) و از آنجایی که در سیستم ترمز حرارت وجود دارد سبب ایجاد اختلال در سیستم ترمز و عدم عملکرد آن می شود.

 

روغن ترمز DOT3:

این روغن ترمز از پایه گلیکول – گلیکول اتر  و بورات است. نقطه جوش خشکEBRP آن حداقل 205 درجه و نقطه جوش مرطوب WET EBRP آن حداقل 140 درجه می باشد. جذب آب ان در سال  %2~1 می باشد که به شرایط نگهداری و عملکردی سیستم بستگی دارد.

این روغن ترمز برای استفاده در اکثر وسایل نقلیه تحت شرایط رانندگی عادی مناسب می باشد.

روغن ترمز DOT5.1:

پایه این محصول مشابه DOT 3 می باشد نقطه جوش خشک آن EBRP حداقل 260 درجه و نقطه جوش تر آن WET EBRP حداقل 180 درجه می باشد. این روغن ترمز برای کامیون ها و ناوگان حمل و نقل سنگین مناسبمی باشد.

نقطه جوش این روغن ترمز از DOT 3 و DOT 4 بالاتر می باشد و برای خودروهای سنگین و مسابقه ای مناسب می باشد.

روغن ترمز DOT 5:

پایه پایه این روغن ترمز سلیکون می باشد .نقطه جوش خشک آن EBRP حداقل 260 درجه و نقطه جوش مرطوب آن  WET EBRP حداقل 180 درجه می باشد

این روغن ترمز برای خودروهای قدیمی (عتیقه) که برای مدت طولانی استفاده نمی شود و یا خودروهای نظامی مناسب

 می باشد. البته بعضی از تولیدکنندگان خودرو نیز آن را پیشنهاد می کنند.

از آنجایی که این روغن ترمز هیدروکسی نمی باشد نباید با روغن ترمز های دیگر مخلوط گردد. این روغن ترمز با آب مخلوط نمی گردد و به رنگ خودرو نیز آسیبی نمی رساند.

این روغن ترمز برای خودروهای مسابقه ای اصلا مناسب نمی باشد و اگر یک قطره آب وارد سیستم شود احتمال ایجاد خطرات جدی وجود دارد. این روغن ترمز برای خودروهای دارای ABS نیز مناسب نمی باشد.

روغن ترمز DOT4:

پایه این روغن ترمز همانند DOT3 بوده و نقطه جوش خشک آن EBRP حداقل 230 درجه و نقطه جوش مرطوب آن WET EBRP حداقل 155 درجه بوده و از DOT 3 بالاتر می باشد.

روغن ترمز DOT4 CLASS6:

این محصول نسخه ارتقا یافته DOT 4 می باشد و دارای نقطه جوش خشک آن EBRP حداقل 265 درجه و نقطه جوش مرطوب آن WET EBRP حداقل 175 درجه می باشد این بدین معنی می باشد که استانداردهای آن از DOT 4 بیشتر می باشد و مناسب برای سیستم های الکترونیکی مانند ABS و ESB می باشد. بیشتر تولیدکنندگان خودروهای مدرن از این روغن ترمز استفاده می کنند.